چکيده:
تفکر در عالم خلقت و خصوصا آسمانها، علمي کهن نزد بشريت محسوب ميشد که عجايب آن حتي باعث
پرستش صور فلکی در ميان تعدادي از اقوام جهان شده و آنها را به تفحص بيشتر در اين اصوار وادار کرده است.
دانشمندان دنياي اسلام نيز به دلايل مختلفي به شناخت علم آسمانها پرداختند و گامهاي موثري در اين زمينه
برداشتند. آنان مباني نجوم را از ملت هاي باستاني مانند ايرانيان، هنديان و از همه مهمتر يونانيان و برخي آشنائي
سطحي اعراب اقتباس کردند و به پيشرفتهاي مهمي در اين عرصه نائل شدهاند. موضوع پژوهش حاضر بررسي
وضعيت علم نجوم در دنياي اسلام و زمينه هاي رشد اين علم نزد مسلمان است. سوال اصلي پاسخ بدان است
که مسلمانان چگونه اين علم را آموختند و به چه کشفياتي در اين حوزه دست يافتند؟در پاسخ بايد گفت يافتههاي
پژوهش حکايت از آن دارد که مسلمين نجوم را جز علوم غريبه ميدانستند و آن را از ملتهاي کهن برگرفتند و به
پيشرفت هاي مهمي در اين زمينه دست يافتند؛ آنان زيج هاي متعددي را طراحي کردند و کتابهاي بيشماري را
در آن حوزه تاليف نمودند که بعدها با ترجمه همين متون، دانشمندان اروپائي توانستند نظام هيات بطلميوسي راکه
از مدتها پيش مورد شک مسلمين واقع شده بود، براندازند.
کليد واژه ها:
نجوم، رصد خانه، مسلمانان، تمدن.
Mohaamad.beigi@gmail.com 09183688781 استادیار گروه تاریخ دانشگاه اراک . *