چکیده:
موقعیت اجتماعی امیرالمؤمنین(ع) در دوران خلافت خلفا، در مقایسه با دوران حیات پیامبر اکرم (ص)، با کاهش و
تنزلی بسیار همراه بود. این کاهش موقعیت اجتماعی به دلایل مختلفی از جمله عقدهها و کینههای قریش،
حسادت ایشان نسبت به امیرالمؤمنین(ع)، جوان بودن وی در زمان رحلت پیامبر اکرم(ص)، عدم حمایت بنیهاشم
از او و فراموش کردن بیعت با امیرالمؤمنین(ع) در غدیر بود. هریک از این موارد به تنهایی کافی بود تا موقعیت
اجتماعی یک فرد را در جامعه دچار مخاطره کند، هرچند که آن فرد قبلاَ دارای موقعیت اجتماعی ممتاز و ویژهای
بوده باشد. امیرالمؤمنین(ع) بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص)، در شرایطی میراثدار منسب امامت شد که تنها
عدهای خاص به مانند گذشته برای او ارزش و احترام قائل بودند و بقیه مسلمانان، از او تنها به عنوان پسر عموی
پیامبر اکرم (ص)یاد میکردند. این پژوهش به دنبال آن است که مهمترین عوامل این تغییر موضع را شناسایی و
تحلیل نماید.
واژگان کلیدی:
جایگاه امیرالمؤمنین(ع)، موقعیت اجتماعی، اعتبار اجتماعی، رحلت پیامبر اکرم(ص)، تحلیل تاریخی.
Email: shafaati1362@yahoo.com کارشناس ارشد علوم و معارف نهج البلاغه، دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران، *
mardani.m@qhu.ac.ir استادیار گروه نهج البلاغه، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، **