تاریخ روایی(روایت تاریخ)
مقاله حاضر به بررسی چند عکاس ایتالیایی به نام‌های لوییجی پشه، آنتونیو جیانوزی، لوییجی مونتابونه
می‌پردازد که در آغاز رواج فن عکاسی در ایران در دربار قاجار مدتی به فعالیت مشغول بودند. رویکرد اصلی به
واکاوی فعالیت آنان در رابطه با زندگی و امور مورد توجه ناصرالدین شاه پرداخته و این موضوع با تجارب دیگرعکاسان
ایرانی و غربی، که در همان دوران در دربار قاجار فعال بودند، مقایسه می‌شود. یاداشت‌های برجای مانده از این
عکاسان که از مطالعات گسترده بر مجموعه‌های عکاسی پیرامون ایران منتج می‌شود، نقش اساسی در ایجاد و
توسعه منحصر به فرد ویژگی‌های عکاسی ایران ایفا کرده است. به دلیل پیشبرد روابط گسترده دیپلماتیکی که
شاه برای دفاع از استقلال کشور و برای پیشبرد هدف تجددگرایی (غربگرایی) ایجاد کرد، گزارش‌های بازمانده از
آنان در مقایسه با دیگر کشورهای شرقی ویژگی‌های بسیار مهمی را آشکار می‌کند. در این میان به ویژه تجربه
عکاسان ایتالیایی در دربار، امکان مقایسۀ ثمربخش میان سیستم‌های بصری مختلف را فراهم آورد، این درحالی
بود که کانون توجه خاستگاه اولیۀ عکاسی ایران بیش از همه بر روی نشان دادن امور تمثیلی جدید و تجددگرایی
معطوف بود.۲
واژه‌های کلیدی:
لوییجی‌پشه ، آنتونیوجیانوزی ، لوییجی مونتابونه، فرانسیس کارلهیان، ماموریت ایتالیایی‌ها در ایران، آلبوم
ویلکینسون.
١ – انتشار یافته در مجله تاریخ عکاسی، جلد 37، شماره 1، 2013م. صفحات 31-14:
, (2013), “Italian Photographers in Iran 1848–64”, History of: Maria Francesca Bonetti & Alberto Prandi
Photography, vol 37, No1, pp14-31
(mostafa.shateri@yahoo.com پژوهشگر هنر، دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی *
2- توضیح مترجم: در پی روابط گستردۀ دربار قاجار و به ویژه ناصرالدین شاه با اروپا، شیوه ای از تجددگرایی مبتنی بر غربگرایی نسبی از سوی شاه مدنظر قرار گرفت که این موضوع را می توان در اکثر هنرهای این دوره مشاهده کرد (برای اطلاع بیشتر رجوع شود به: لعل شاطری، مصطفی، «نفوذ هنر غرب در هنر عصر ناصری؛ با تکیه بر نقاشی، موسیقی، نمایش» پایان نامه کارشناسی ارشد تاریخ، دانشگاه فردوسی مشهد، 1393).