چکیده:
قیام 30 تیر1330 .ش که در اوایل دهه دوم سلطنت محمدرضاشاه پهلوی رخ داد ، در سلسله مراتب حوادث و
اتفاقاتی بود که همه آنها حول مسئله نفت میچرخید. در این روز مردم به اغوای احزاب و گروههای مختلف، به
ویژه با طرفداری از آیتا… کاشانی و توجه به صدور اعلامیهاش در مخالفت از نخستوزیری قوامالسلطنه وهمکاری
با ملی گرایان در حمایت از دکتر مصدق با عشق به ملت ایران و شور مذهبی توانستند مصدق را که از نخست
وزیری استعفا داده بود، مجدداً با این جایگاه برگردانند. با نخست وزیری مصدق و حمایتهای آیت ا… کاشانی
قدرت دربار کاهش یافته و به ملی گرایان منتقل شد. نخست وزیری قوام که به واسطه دخالتهای آشکارانگلستان
بود با این قیام ضعف این کشور استعماری را موجب گردید.
اتحاد ملیگرایان و مذهبیون در این روزها که به قیام 30 تیرماه 1331 .ش و نخست وزیری دوباره مصدق منجر شد
باعث قدرت هر دو جناح و عقبنشینی دربار و شکست سیاستهای انگلستان شد.
واژههای کلیدی:
30 تیرماه، نفت، مصدق، کاشانی.
* . عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان، shahin4382@yahoo.com
** . دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه لرستان esy.sepah@yahoo.com
*** . دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی تهران، shabnamjmir@gmail.com