چکیده:
مطالعۀ تاریخ ایران در دوران بعد از اسکندر، دورانی که تحت عنوان « هلنیسم» یاد میشود، فاقد منابع دست
اول مکتوب است، از این رو برای بازسازی تاریخ حکومتهای محلی این دوره بخصوص فارس از منابع قابل دسترس
محلی استفاده میشود؛ بدون شک مفیدترین و قابل استنادترین منابع محلی این دوره سکههای ضرب شده از
سوی شاهان محلی فارس است که نشان میدهد ایالت فارس برای مدتی از استقلال داخلی برخوردار و والیان
آن از حکام محلی منطقه بودند.این پژوهش محدوده زمانی220 تا 140 قبل از میلاد را با نگرشی بر سکههای گروه
نخست از شاهان فارس معروف به فرترکه (Frataraka) را در برمیگیرد.
مقاله پیشرو به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته که از سکه های شاهان فارس در موزه های بانک سپه،
موزه ایران باستان و موزه تماشاگه پول جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفته است. ناگفته پیدا است این سکه ها
در برگیرنده نمادهای سیاسی و مذهبی خاصی بوده که ریشه در گذشته والای خود دارد، نمادهای بکار رفته در
سکه های فرترکه در قالب نوشته ها و اشکال مختلفی مانند درفش یا بیرق فرترکه، نیایشگر، کعبه زرتشت و…
نمایان میشوند.
در پس این نمادها و نشانه ها ایدئولوژي حکومت شاهان فارس بر جامعه و اجراي اهداف سیاسی آنها نهان
است، هدف از این پژوهش بررسی این نمادها با روش توصیفی- تحلیلی از نظر مفاهیم و ارتباط آن با ایدئولوژي
شاهان فارس براي رسیدن به اهداف سیاسی و مذهبیشان است.
کلید واژه ها:
سکه، فرترکه، نمادهای سیاسی و مذهب.
* – کارشناسی ارشد/ رشته باستان شناسی/ دانشگاه سیستان و بلوچستان
** – کارشناس ارشد/ رشته باستان شناسی/ دانشگاه سیستان وبلوچستان2